ભારતીય નૌકાદળના ઇતિહાસમાં ખૂબ જ ખાસ દિવસ
શુક્રવાર ભારતીય નૌકાદળના ઇતિહાસમાં એક મોટો દિવસ છે, જ્યારે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કોચીન શિપયાર્ડ ખાતે સ્વદેશી વિમાનવાહક જહાજ INS વિક્રાંત નેવીને સોંપ્યું હતું. આવનારા સમયમાં આ સ્વદેશી એરક્રાફ્ટ કેરિયર યુદ્ધ જહાજ પર દેશના દુશ્મનો માટે કેટલાક ખૂબ જ ખાસ અને ઘાતક ફાઇટર જેટ તૈનાત કરવામાં આવશે. અમે અહીં તે બધાનો ઉલ્લેખ કરવા જઈ રહ્યા છીએ. વિક્રાંત એટલે વિજયી અને બહાદુર અને INS વિક્રાંત તે મુજબ તમામ શક્તિઓથી સજ્જ છે. 262-મીટર-લાંબુ અને 62-મીટર-પહોળા એરક્રાફ્ટ કેરિયરને લગભગ 43,000 ટનના ભાર સાથે 28 નોટ્સ અથવા લગભગ 52 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે મુસાફરી કરવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે.
30 ફાઈટર જેટ અને હેલિકોપ્ટર તૈનાત કરવામાં આવશે
INS વિક્રાંત ડેક પરથી એકસાથે 30 એરક્રાફ્ટની એર વિંગ ઓપરેટ કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. તેમાં શરૂઆતમાં MiG-29K ફાઇટર જેટ, કામોવ-31 અને MH-60R મલ્ટી-રોલ હેલિકોપ્ટર હશે. આ ઉપરાંત, સ્વદેશી રીતે નિર્મિત એડવાન્સ લાઇટ હેલિકોપ્ટર (ALH) અને લાઇટ કોમ્બેટ એરક્રાફ્ટ (LCA) પણ તૈનાત કરવામાં આવશે. ભારતીય નૌકાદળના વાઇસ ચીફ, વાઇસ એડમિરલ એસએન ઘોરમાડેએ અગાઉ જણાવ્યું હતું કે INS વિક્રાંત હિંદ-પ્રશાંત અને હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં શાંતિ અને સ્થિરતા સુનિશ્ચિત કરવામાં યોગદાન આપશે. તેમણે કહ્યું હતું કે વિમાનની લેન્ડિંગ તાલીમ નવેમ્બરથી શરૂ થશે અને 2023 સુધીમાં પૂર્ણ થશે. હવે આઈએનએસ વિક્રાંત પર તૈનાત કરાયેલા ફાઈટર જેટ વિશે જાણીએ અને ભવિષ્યમાં પોતાની તાકાત દર્શાવે છે.
મિગ 29 ફાઇટર જેટ
MiG-29K ફાઇટર એરક્રાફ્ટ એ અત્યાધુનિક, તમામ હવામાન કેરિયર આધારિત એર ડોમિનેન્સ જેટ છે, જે ખાસ કરીને ભારતીય નૌકાદળ માટે રચાયેલ છે. MiG-29K ફાઇટર જેટની મહત્તમ ઝડપ અવાજની ઝડપ કરતાં બમણી છે (અંદાજે 2000 કિલોમીટર પ્રતિ કલાક), તે ગુરુત્વાકર્ષણ બળના 8 ગણા સુધી ખેંચી શકે છે અને 65,000 ફૂટથી વધુની ઊંચાઈએ ઉડી શકે છે. માત્ર એક ફાઈટર પાઈલટના ઉપયોગ માટે બનાવવામાં આવેલ આ ફાઈટર જેટે ઘણી લડાઈઓમાં દુશ્મનોના દાંત ખાટા કર્યા છે. તેની મદદથી વિવિધ પ્રકારના એડવાન્સ રોકેટ, મિસાઈલ અને બોમ્બનો ઉપયોગ કરી શકાય છે.
MH-60R મલ્ટી-રોલ હેલિકોપ્ટર (રોમિયો)
MH-60R એ હાલમાં ઉપયોગમાં લેવાતું સૌથી અદ્યતન મલ્ટી-રોલ હેલિકોપ્ટર છે. આ અમેરિકન હેલિકોપ્ટરમાં લાગેલા ડઝનેક સેન્સર અને રડાર દુશ્મનની દરેક હિલચાલ પર નજર રાખે છે. તેમાં 5 લોકો બેસી શકે છે અને ત્રણથી ચાર લોકો તેને એકસાથે ઉડી શકે છે. 64.3 ફૂટ લાંબા હેલિકોપ્ટરની રેન્જ 830 કિમી છે અને તે 12,000 ફૂટ સુધી ઉડી શકે છે. બાય ધ વે, તેની સ્પીડ 270 કિલોમીટર પ્રતિ કલાક છે, જે 330 કિલોમીટરની સ્પીડ સુધી ઉડી શકે છે. તે વિવિધ પ્રકારના ટોર્પિડો અને હેલફાયર મિસાઇલોને ફિટ કરી શકે છે. તેમજ ચાર હેવી મશીનગનનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. રોમિયો તરીકે ઓળખાતું આ હેલિકોપ્ટર એન્ટી સબમરીન હેલિકોપ્ટર છે. INS વિક્રાંત પર તૈનાત થયા બાદ ભારતીય નૌકાદળની તાકાતમાં નોંધપાત્ર વધારો થશે.
કામોવ 31
હેલિકોપ્ટરની ઓપરેટિંગ સ્પીડ 216 mph છે અને તે 11,483 ફૂટની ઉંચાઈ સુધી ઉડી શકે છે. તેની રેન્જ 370 માઈલ છે. તે 4 હજાર કિલો સુધીના વજન સાથે ઉડી શકે છે અથવા 16 સૈનિકો સાથે ઉડી શકે છે. તે ટોર્પિડો, મશીનગન, બોમ્બ અને રોકેટ પણ લઈ જઈ શકે છે. (છબી સૌજન્ય: નેવી)
રાફેલનું નેવી વર્ઝન
ભારતીય નૌકાદળ તેનાથી આગળ જોઈ રહી છે. આગામી સમયમાં, INS વિક્રાંત રાફેલનું નેવી વર્ઝન અને બોઇંગના F-18 સુપર હોર્નેટ જેવા શક્તિશાળી અત્યાધુનિક ફાઇટર જેટને પણ લોન્ચ કરે તેવી અપેક્ષા છે. કયા વધુ શક્તિશાળી ફાઈટર જેટ હોઈ શકે તે અંગે વિચાર-મંથન ચાલી રહ્યું છે, જે સ્વદેશી રીતે નિર્મિત એરક્રાફ્ટ કેરિયરની શક્તિને અજેય બનાવી શકે છે. આમાં રાફેલનું નેવલ વર્ઝન વાયુસેનાની સેવામાં તૈનાત વર્ઝન જેટલું સારું માનવામાં આવે છે. તેને ત્રણ પ્રકારની મિસાઈલથી સજ્જ કરી શકાય છે, જે 150 કિમીથી 300 કિમી સુધીના દુશ્મનોની કમર તોડી શકે છે.
F-18 સુપર હોર્નેટ નેવી
અમેરિકન કંપની બોઇંગ F-18 સુપર હોર્નેટ નેવી બનાવે છે. એરક્રાફ્ટની મહત્તમ ઝડપ 1,915 કિમી પ્રતિ કલાક અને 722 કિમીની લડાયક રેન્જ છે. તે 50,000 ફીટ સુધીની ઉંચાઈ સુધી પહોંચી શકે છે અને વિવિધ પ્રકારના બોમ્બ અને મિસાઈલ ફાયર કરી શકે છે. (છબી સૌજન્ય-ઉપર વિકિપીડિયા)
20,000 કરોડના ખર્ચે તૈયાર કરવામાં આવ્યુ વિક્રાંત
INS વિક્રાંતમાં લગભગ 2200 કમ્પાર્ટમેન્ટ્સ છે અને તે 1600 ક્રૂને સમાવવા માટે રચાયેલ છે, જેમાં મહિલા અધિકારીઓ અને ખલાસીઓ માટે ખાસ કેબિન પણ છે. તેમાં એક સંપૂર્ણ તબીબી સંકુલ પણ છે, જેમાં તમામ અત્યાધુનિક વ્યવસ્થાઓ છે. તેનું નિર્માણ રૂ. 20,000 કરોડના ખર્ચે કરવામાં આવ્યું છે, જેની તૈનાતી સાથે ભારત યુએસ, યુકે, રશિયા, ચીન અને ફ્રાન્સ જેવા દેશોની બરાબરી પર ઊભું છે, જેઓ સ્વદેશી ડિઝાઇનના આધારે પોતાના એરક્રાફ્ટ કેરિયર્સનું નિર્માણ કરવામાં સક્ષમ છે.