મંકીપોક્સ ફેલાવાનો ભય
દેશમાં જેમ જેમ મંકીપોક્સના કેસ વધી રહ્યા છે, ત્યારે આ વાયરલ ઝૂનોટિક ચેપથી પોતાને કેવી રીતે બચાવવા તે અંગે ચિંતા વધી રહી છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO) એ ગયા અઠવાડિયે મંકીપોક્સને વૈશ્વિક આરોગ્ય કટોકટી જાહેર કરી હતી. દિલ્હી, કેરળ અને તેલંગાણામાં મંકીપોક્સના કેસ નોંધાતા એક રાજ્યથી બીજા રાજ્યમાં ભયની લહેર જોવા મળી શકે છે. જો કે, સાવચેતી રાખવાથી મંકીપોક્સ અસરકારક રીતે ટાળી શકાય છે.
WHOએ મંકીપોક્સથી બચવાના ઉપાયો જણાવ્યા
યુનાઈટેડ નેશન્સે મંકીપોક્સ વાયરસથી પોતાને બચાવવા માટે કેટલાક ઉપાયો આપ્યા છે. આમાં સૌથી મહત્વની સલાહ એ છે કે જો તમને મંકીપોક્સ અથવા પોક્સ જેવા કોઈપણ પ્રકારના લક્ષણો અથવા ફોલ્લીઓ દેખાય તો તરત જ ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો. પોઇન્ટ્સ દ્વારા સંક્ષિપ્તમાં વાંચો-
- જે લોકો મંકીપોક્સથી સંક્રમિત હોય અથવા એવા દેશોની મુસાફરીનો ઇતિહાસ ધરાવતા હોય તેવા લોકો સાથે સંપર્ક મર્યાદિત કરો જ્યાં મંકીપોક્સના ઘણા પુષ્ટિ થયેલા કેસ છે.
- ચેપગ્રસ્ત લોકોની સાથે રહેતા લોકોને ક્વોરેન્ટાઇન અથવા સેલ્ફ આઇસોલેટ થવા માટે પ્રોત્સાહિત કરો.
- જો શક્ય હોય તો, ત્વચાના કોઈપણ તૂટવા-સ્વેલિંગ અથવા ફોલ્લીઓને આવરી લો. (ઉદાહરણ તરીકે, ફોલ્લીઓ ઉપર કપડાં પહેરીને).
- જ્યારે ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિની નજીક હોય ત્યારે ચહેરા પર માસ્ક પહેરવું જરૂરી છે.
- જો મંકીપોક્સ ચેપગ્રસ્તની નજીક હોય અને ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિને ખાંસી હોય અથવા મોઢામાં ચાંદા જેવી સમસ્યા હોય તો માસ્ક પહેરો.
- ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિના કપડાં અથવા પથારીને સ્પર્શ કરતી વખતે નિકાલજોગ ગ્લોવ્ઝ પહેરો. ત્વચાને ત્વચાનો સંપર્ક કરવાની મંજૂરી આપશો નહીં.
મંકીપોક્સમાં હેન્ડવોશ જરૂરી
- તમારા હાથને વારંવાર સાબુ અને પાણીથી ધોવા. આલ્કોહોલ આધારિત હેન્ડ સેનિટાઈઝરનો પણ ઉપયોગ કરી શકાય છે.
- ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિના સંપર્કમાં આવ્યા પછી હાથ ધોવા. આમ કરવામાં નિષ્ફળતાના પરિણામે ચેપ ઝડપથી ફેલાશે.
- મંકીપોક્સથી સંક્રમિત વ્યક્તિ અથવા મંકીપોક્સના લક્ષણો ધરાવતી વ્યક્તિ સાથે સંકળાયેલા કપડાં (ચાદર અને ટુવાલ સહિત), અથવા અન્ય વસ્તુઓ અથવા સપાટીઓને (જેમ કે વાસણો) સ્પર્શ કરવાનું ટાળો. સંપર્કમાં આવ્યા પછી હાથ ધોવા જરૂરી છે.
- દૂષિત સપાટીઓને સાફ અને જંતુમુક્ત કરો. દૂષિત કચરાનો સુરક્ષિત રીતે નિકાલ કરો (જેમ કે દર્દીને ડ્રેસિંગ કર્યા પછી મેડિકલ વેસ્ટ).
- ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિના કપડાં, ટુવાલ, ચાદર અને ખાવાના વાસણોને ગરમ પાણી અને ડિટર્જન્ટથી ધોઈ લો.
આ રીતે મંકીપોક્સ ચેપનું જોખમ
મંકીપોક્સ વ્યક્તિ-થી-વ્યક્તિના સંપર્ક અને પ્રાણી-થી-વ્યક્તિના સંપર્ક દ્વારા પણ ફેલાય છે. મનુષ્યોના કિસ્સામાં, ચહેરા-થી-ચહેરા, ત્વચા-થી-ત્વચા, મોં-થી-મોં અથવા મોં-થી-ત્વચાના સંપર્ક દ્વારા મંકીપોક્સ ચેપનું જોખમ રહેલું છે. મંકીપોક્સ ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિના સંપર્કમાં આવવાથી પણ મંકીપોક્સ થઈ શકે છે.
મંકીપોક્સ ચેપ અટકાવવા પર ભારત સરકાર
ભારત સરકારે મંકીપોક્સના ચેપ અંગે માર્ગદર્શિકા પણ જારી કરી છે. માર્ગદર્શિકામાં નવા કેસોની દેખરેખ અને ઝડપી ઓળખ પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. મંકીપોક્સ ઈન્ફેક્શન પ્રિવેન્શન એન્ડ કંટ્રોલમાં, સંક્રમિતોને ઘરે અલગ રાખવાનું કહેવામાં આવ્યું છે. હોસ્પિટલમાં એમ્બ્યુલન્સ મોકલવાની રીતો પણ જણાવવામાં આવી છે. વધારાની સાવચેતીઓનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે, જેની કાળજી લેવાની જરૂર છે. આઇસોલેશનનો સમયગાળો પણ જણાવવામાં આવ્યો છે.
મંકીપોક્સ સામે રક્ષણ માટે PPE કીટ
ભારત સરકારના જણાવ્યા મુજબ, મંકીપોક્સના ચેપી સમયગાળા દરમિયાન દર્દી અથવા તેની દૂષિત સામગ્રીના સંપર્કમાં આવ્યા પછી, મંકીપોક્સના લક્ષણો માટે 21 દિવસના સમયગાળા માટે દરરોજ નિરીક્ષણ કરવું જોઈએ. સરકારની માર્ગદર્શિકામાં મંકીપોક્સ વાયરસથી બચવા માટેના પગલાં વિશે જાગૃતિ લાવવા અને લોકોને શિક્ષિત કરવા પણ અપીલ કરવામાં આવી છે. મુખ્ય મુદ્દાઓ છે-
- મંકીપોક્સ ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિના કોઈપણ સામગ્રી સાથે સંપર્ક ટાળવો
- ચેપગ્રસ્ત દર્દીને અન્ય લોકોથી અલગ પાડવો. ચેપગ્રસ્ત સાથે ભેદભાવ ન થાય તેની કાળજી લેવી જરૂરી છે.
- હાથની સ્વચ્છતાનો અભ્યાસ કરવો.
- યોગ્ય વ્યક્તિગત રક્ષણાત્મક સાધનોનો ઉપયોગ.
- દર્દીઓની સંભાળ લેતી વખતે PPE કીટનો ઉપયોગ કરવો.