લિથુઆનિયા રશિયાને ઉશ્કેર્યુ
યુરોપિયન યુનિયન અને નાટો દેશો પોલેન્ડ અને લિથુઆનિયા વચ્ચે આવેલું રશિયાનું કેલિનિનગ્રાડ શહેર રશિયામાંથી રેલ મારફતે માલની આયાત કરે છે. એટલું જ નહીં કેલિનિનગ્રાડને ગેસનો સપ્લાય પણ લિથુઆનિયા મારફતે થાય છે. બાલ્ટિક દેશ, લિથુઆનિયાએ ગયા અઠવાડિયે જાહેરાત કરી હતી કે તે યુરોપિયન યુનિયનની રેલ દ્વારા કેલિનિનગ્રાડ જવાના ફોર્મ પર પ્રતિબંધોની સૂચિમાં માલ પર પ્રતિબંધ મૂકવા જઈ રહ્યું છે.
કેલિનિનગ્રાડનો ઇતિહાસ
કેલિનિનગ્રાડ પ્રદેશ અગાઉ પૂર્વ પ્રશિયાના જર્મન પ્રાંતનો ભાગ હતો, જે સાથી સત્તાઓ વચ્ચેના 1945ના પોટ્સડેમ કરારને અનુરૂપ બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી સોવિયેત સંઘ દ્વારા કબજો લેવામાં આવ્યો હતો. પૂર્વ પ્રશિયાની રાજધાની કોનિગ્સબર્ગનું નામ બદલીને કેલિનિનગ્રાડ રાખવામાં આવ્યું. બીજા વિશ્વયુદ્ધના અંતિમ મહિનામાં અંદાજિત 2 મિલિયન જર્મનો આ વિસ્તાર છોડીને ભાગી ગયા હતા, અને જેઓ રોકાયા હતા તેઓને દુશ્મનાવટ સમાપ્ત થયા પછી બળજબરીથી હાંકી કાઢવામાં આવ્યા હતા. સોવિયેત સત્તાવાળાઓએ કાલિનિનગ્રાડને એક મુખ્ય માછીમારી કેન્દ્ર તરીકે વિકસાવ્યું હતું, જે અન્ય પ્રદેશોના લોકોને પ્રદેશમાં જવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે. શીત યુદ્ધની શરૂઆતથી, કાલિનિનગ્રાડ રશિયાના બાલ્ટિક ફ્લીટ માટે એક મુખ્ય આધાર તરીકે પણ સેવા આપે છે.
નાટો દેશોથી ઘેરાયેલું છે કેલિનિનગ્રાડ
પરંતુ સોવિયેત યુનિયનના પતન અને બાલ્ટિક દેશોની સ્વતંત્રતા પછી, કેલિનિનગ્રાડ લિથુઆનિયા, લાતવિયા અને એસ્ટોનિયાથી અલગ થઈ ગયું છે અને પોલેન્ડ અને નાટોના કેટલાક સભ્ય દેશોથી ઘેરાયેલું છે.
કેલિનિનગ્રાડમાં રશિયાની લશ્કરી ભૂમિકા વધી
રશિયાના પશ્ચિમ સાથેના સંબંધોમાં ખટાશ આવતાં કેલિનિનગ્રાડમાં રશિયાની લશ્કરી ભૂમિકા વધી છે. ક્રેમલિને વ્યવસ્થિત રીતે ત્યાં તેના સૈન્ય દળોને મજબૂત બનાવ્યા છે, તેમને અત્યાધુનિક શસ્ત્રોથી સજ્જ કર્યા છે, જેમાં ચોકસાઇ-માર્ગદર્શિત ઇસ્કેન્ડર મિસાઇલો અને હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓનો સમાવેશ થાય છે.
લિથુઆનિયાએ આ રશિયન સામાન પર પ્રતિબંધ મૂક્યો
લિથુઆનિયાએ જે સામાન પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે તેમાં કોલસો, ધાતુઓ, બાંધકામનો સામાન અને અત્યાધુનિક ટેકનોલોજીનો સમાવેશ થાય છે. રશિયાના વિદેશ મંત્રાલયે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, "જો ભવિષ્યમાં કાલિનિનગ્રાડ અને રશિયા વચ્ચે માલસામાનની અવરજવર સંપૂર્ણ રીતે ફરી શરૂ નહીં થાય તો રશિયા તેના રાષ્ટ્રીય હિતોની રક્ષા કરવાનો અધિકાર સુરક્ષિત રાખે છે."
હાલાત ગંભીર
રશિયન રાષ્ટ્રપતિ કાર્યાલયે જણાવ્યું હતું કે લિથુઆનિયાનો નિર્ણય "અનપેક્ષિત" હતો અને દરેક વસ્તુનું ઉલ્લંઘન હતું. ક્રેમલિનના પ્રવક્તા દિમિત્રી પેસ્કોવએ કહ્યું: "પરિસ્થિતિ ગંભીર કરતાં વધુ છે અને કોઈપણ પગલાં અથવા નિર્ણય લેતા પહેલા વધુ ઊંડાણપૂર્વક વિશ્લેષણની જરૂર છે." દરમિયાન, લિથુઆનિયાના વિદેશ પ્રધાન ગેબ્રિલિયસે તેમના દેશના પગલાનો બચાવ કર્યો. તેમણે કહ્યું કે અમારો દેશ યુરોપિયન યુનિયન દ્વારા લાદવામાં આવેલા પ્રતિબંધોને જ લાગુ કરી રહ્યો છે. લિથુઆનિયા યુરોપિયન યુનિયનનો સભ્ય દેશ છે. તેમણે કહ્યું કે યુરોપિયન કમિશન સાથે ચર્ચા કર્યા બાદ આ પગલું લેવામાં આવ્યું છે.
નિકોલાઈ પાત્રુશેવની કાલિનિનગ્રાડની મુલાકાત
કેલિનિનગ્રાડના ગવર્નર એન્ટોન અલીખાનોવે જણાવ્યું હતું કે આ પ્રતિબંધ સિમેન્ટ અને અન્ય બિલ્ડિંગ મટિરિયલ્સ સહિત પ્રદેશમાં લાવવામાં આવેલા તમામ માલના અડધા જેટલા માલને અસર કરશે. દરમિયાન, રશિયાની સુરક્ષા પરિષદના શક્તિશાળી સચિવ અને રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનના નજીકના વિશ્વાસુ નિકોલાઈ પાત્રુશેવ મંગળવારે સ્થાનિક અધિકારીઓ સાથે મળવા માટે કાલિનિનગ્રાડની મુલાકાત લીધી હતી. તેમણે પ્રતિબંધોને "પ્રતિકૂળ" ગણાવ્યા અને ચેતવણી આપી કે મોસ્કો યોગ્ય રીતે જવાબ આપશે "જેની લિથુઆનિયાની વસ્તી પર ઊંડી અસર પડશે".
રશિયા સાથે પંગો લઇ રહ્યું છે લિથુઆનિયા
લિથુઆનિયાએ રશિયા પરની તેની આર્થિક અને ઊર્જા નિર્ભરતામાં નોંધપાત્ર ઘટાડો કર્યો છે, તાજેતરમાં રશિયન ગેસનો ઉપયોગ કરવાનું બંધ કરનાર પ્રથમ EU દેશ બન્યો છે. તે હવે રશિયન તેલની આયાત કરતું નથી અને રશિયન વીજળીની આયાતને સ્થગિત કરી છે. લિથુનિયન બંદરો દ્વારા મોટાભાગના રશિયન પરિવહન પહેલાથી જ EU પ્રતિબંધો હેઠળ અટકાવવામાં આવ્યા છે. હવે મોસ્કો આગળ શું કાર્યવાહી કરશે, તે નિકોલાઈ પાત્રુશેવનો રિપોર્ટ મળ્યા બાદ રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન નક્કી કરશે.